Filmrecensie “Babygirl”
De donkere kanten integreren in je leven is een lastige evenwichtsoefening
‘Babygirl’ dient zich aan als een erotische thriller over de succesvolle CEO Romy, die haar carrière en gezin op het spel zet als ze een affaire begint met een jonge stagiair. De film is geschreven en geregisseerd door de Nederlandse Halina Reijn voor het Amerikaanse productiebedrijf A24.
Romy (Nicole Kidman) is zakelijk succesvol, heeft een liefhebbende man (Antonio Banderas) en is een goede moeder. Haar zorgvuldig gestructureerde bestaan raakt uit balans als ze de brutale stagiair Samuel (Harris Dickinson) ontmoet.
Terwijl ze de macht langzaam uit handen geeft, ontdekt Romy steeds meer over zichzelf en haar eigen intieme verlangens. Maar hoeveel controle is ze bereid op te geven?
Halina Reijn zegt zelf dat ze een film wilde maken over zelfliefde en hoe je van alle lagen van jezelf kunt houden, “inclusief de donkere kanten.”
Recensie:
Macht en controle vormen de rode draad doorheen dit verhaal:
– de macht en controle die Romy heeft als CEO van een groot en succesvol bedrijf, en hoe risicovol het voor haar positie binnen dat bedrijf is om die macht te verliezen als Samuel hun verhouding kenbaar zou maken;
– de macht en controle die Samuel als beginnend stagiair binnen dat bedrijf helemaal niet heeft, maar toch verwerft (middels manipulatie) als Dominant als zij haar onderdanige “ik” in zijn handen geeft. Eén pennenstreek van Romy en hij staat op straat.
Macht en controle vormen ook de rode draad doorheen 2 schijnbaar haaks op mekaar staande ‘stromingen’, namelijk het feminisme en BDSM. De eerste wordt extra dik in de verf gezet in de talrijke situaties en dialogen doorheen de ganse film; de tweede wordt 1 keer luidop uitgesproken. Deze “scheve verhouding” lijkt vooral bedoeld om de discussie over “vrouwonvriendelijkheid” bij de kijkers in de kiem te smoren.
Laten we ze dan zelf maar voeren…
Er bestaan vele verschillende stromingen binnen het feminisme maar de essentie is dat het gaat om emancipatie in brede zin, op economisch, politiek, sociaal en persoonlijk vlak. Anders gezegd is feminisme de strijd om een einde te maken aan seksistische onderdrukking. Het feminisme komt op voor vrouwenbelangen, streeft opheffing na van ongelijke behandeling van mannen en vrouwen, ijvert voor lichamelijke autonomie van vrouwen en strijdt tegen huiselijk en seksueel geweld.
Binnen een BDSM-beleving gaat het over een vrijwillige machtsoverdracht. De onderdanige draagt haar/zijn macht over aan de Dominant. In die overdracht worden de behoeften van beiden ingevuld door de ‘tegenpartij”. In ideale omstandigheden en na uitvoerige inventarisatie worden afspraken gemaakt en een consensus bereikt.
Ik schreef het reeds vaker: Hoe onderdanig is het om te beslissen je macht te willen afgeven? En hoe Dominant is het om de macht te verkrijgen van iemand die die macht wenst over te dragen? Hoe Dominant of onderdanig is het om samen op voorhand je behoeften te bespreken en grenzen te bepalen? Hoe Dominant is het om de wensen en verlangens van een onderdanige in een spel om te zetten?
Als het feminisme streeft naar de persoonlijke en lichamelijke autonomie van vrouwen, hoe on-feministisch is het dan om te beslissen dat je onderdanig wenst te zijn? Dat is het dilemma waar “Babygirl” de kijker mee confronteert … maar die discussie absoluut niet wil of durft te voeren.
Nee, we krijgen een haast instrumentele opeenhoping van vormelijkheden zonder veel diepgang of reflectie. Geen enkel moment werden we door de film geraakt…
Filmgenres ombuigen
In interviews geeft Halina Reijn aan dat ze bestaande filmgenres gebruikt om deze helemaal om te buigen. Zij vindt het boeiend om – als het ware – “alles op losse schroeven te zetten” en juist daar haar eigen unieke stijl als filmregisseur van te maken. Iets wat ze ook al eerder in haar film “Bodies Bodies Bodies” bewees waarbij ze het horrorgenre omzet naar een satire.
In “Babygirl” zet ze het genre erotische thriller om naar een ongemakkelijk, vaak zelfs wat humoristisch, en vooral on-erotisch gestuntel. Want gestunteld wordt er! Enorm!
Zowel Romy als Samuel zijn voortdurend tastend en zoekend naar hun nieuwe rol. Hoe doe ik dat dan? Hoe ver moet ik gaan? Wat wil je dan van mij? Moeten we dan geen afspraken maken hoe we dat gaan doen? Ervaren BDSM’ers zullen plaatsvervangende schaamte hebben en zelfs een soort van medelijden ervaren als ze zien hoe beide antagonisten steeds maar vragen stellen om hun positie in hun verhouding duidelijk te krijgen, maar door vragen te stellen die hun gewenste positie juist ontkrachten. Het (overigens zwakke) thrillereffect in de film is dus dubbel: komt hun relatie aan het licht?, maar ook: hoe gekker gaat het worden?
Samuel heeft wel de wens om te domineren maar hij weet zich in die rol geen moment als overtuigend Dominant te profileren. Zijn acties lijken vooral op iets wat hem overkomt en waarin hij zoekende is, en geenszins op de stevigheid en vastberadenheid die zou passen bij die wens. Net zoals Romy overigens, die de metafoor “splijtzwam” in zijn meest tastbare gedaante vormgeeft. Haar interne verdeeldheid is splijtend! Haar tevreden, voorspelbare leven als echtgenote en moeder in botsing met haar verlangen naar erotiek en dat wat ze wenst, maar er eigenlijk niet mag zijn van haarzelf.
“Babygirl” toont ons dus bitter weinig over hoe een doorleefde BDSM-behoefte zou kunnen zijn, en maar wat flarden over de worsteling om toe te geven aan behoeften en wensen die ogenschijnlijk niet stroken met de “lichte”, maar met “de donkere kanten” van ons zijn.
De grootste – en helaas ook enige – verdienste van deze film is de boodschap dat je beide kanten mag omarmen, maar dat het een lastige evenwichtsoefening is om ze te gaan beleven zonder al te veel schade aan te brengen aan je “lichte” kant.
Spoiler alert!
Romy bereikt op het einde van de film een echt, weldadig orgasme, samen met haar man die blijkbaar de smaak van BDSM te pakken heeft. Of was het de bedoeling er een erotisch sprookje van te maken…?
Sebastianus – Anna
Trefwoorden: filmrecensie – BDSM – feminisme – macht – controle – tweestrijd